„Życie codzienne na (wielkopolskiej) prowincji u progu niepodległości”
Taki tytuł nosiła ogólnopolska konferencja naukowa, jaka odbyła się w ostrowskim Forum Synagoga 4 grudnia 2018, zorganizowana przez Ostrowskie Towarzystwo Naukowe. Otwarcia konferencji dokonali przedstawiciele władz samorządowych, Pani Ewa Matecka, Wiceprezydent Ostrowa Wielkopolskiego, oraz Pan Paweł Rajski, Starosta Ostrowski. Otwierając konferencję, oboje podkreślali ważne miejsce, jakie w kalendarzu przedsięwzięć uświetniających setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości zajmuje impreza przybliżająca codzienne życie przed stu laty.
W trakcie konferencji wygłoszono 12 referatów, które zostały uzupełnione przez poświęconą im dyskusję. Konferencję otworzyły dwa wystąpienia na tematy ogólne – pierwsze dotyczyło możliwości oderwania się literatury, poezji, od romantycznych zobowiązań narodowowyzwoleńczych, jaka pojawiła się wraz z odzyskaniem niepodległości, drugie – teoretycznych aspektów naukowej refleksji nad zjawiskami codzienności. Wystąpienia szczegółowe poświęcone były zmianom w gospodarce Ostrowa po 1918 roku, wyzwaniom, jakie stanęły przed władzami Kalisza w okresie po zniszczeniu miasta, zwyczajami kulinarnymi mieszkańców miast i wsi w regionie rozdzielonym zaborczą granicą. W części popołudniowej uczestnicy konferencji mogli wysłuchać referatów poświęconych kulturze muzycznej i aktywności muzycznej mieszkańców Wielkopolski, warunkom pracy wiejskiego nauczyciela na początku XIX wieku. Ówczesnych relacji społecznych dotyczył referat poświęcona ofertom pracy w rubryce ogłoszeń w ostrowskiej prasie oraz charakterystyka przedwojennej przestępczości w regionie. Całość zamknął referat na temat kształtu polszczyzny początku wieku, której śladów można poszukiwać w dzisiejszych gwarach.
Konferencja była przedsięwzięciem udanym. Wygłoszone referaty pozwoliły zarysować i nadać kształt tym zjawiskom, które były tłem wielkich historycznych wydarzeń. Oczywiście jedna konferencja nie jest w stanie wyczerpać tematu, zwłaszcza tak rozległego jak historyczne zagadnienia codzienności, może natomiast stanowić świetny punkt wyjścia dla dalszej refleksji temu poświęconej. Warto to podkreślić w kontekście deklaracji organizatorów, pragnących plon konferencji zebrać i utrwalić w monografii tematycznej.
